Các Hình Thức Có Khả Năng Scam Trong Thị Trường Crypto (Hyip,Ponzi)
bengbenggaming
Hyip và Ponzi là 2 hình thức lừa đảo phổ biến nhất hiện nay, đặc biệt là trên lĩnh vực kỹ thuật số và tiền điện tử. Làm sao để biết dự án mà bạn đầu tư có phải là mô hình Ponzi, Hyip hay không?
Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ về 2 loại hình thức này
Mô hình Ponzi là gì?
Mô hình Ponzi là một hình thức lừa đảo theo hình kim tự tháp. Trong đó nhà đầu tư cũ sẽ lừa nhà đầu tư mới tham gia vào hệ thống. Số tiền đầu tư mới sẽ đóng vai trò là nguồn tiền trả lãi cho các nhà đầu tư trước đó. Do không có bất kỳ lợi nhuận nào được sinh ra nên mô hình này sẽ sụp đổ khi áp lực trả lãi cao hơn nguồn tiền mới được đầu tư vào.
Lưu ý: Một mô hình Ponzi có thể chỉ tồn tại một trong hai yếu tố kể trên. Tuy nhiên chúng thường tồn tại cùng nhau để tăng sự hấp dẫn đối với những nhà đầu tư thiếu kinh nghiệm.
Dấu hiệu nhận biết mô hình Ponzi
- Cam kết mang lại lợi nhuận cao rủi ro ít
Lợi nhuận của các chương trình Ponzi cao bất thường mà không có rủi ro nào. Một chương trình Ponzi thường cung cấp lợi nhuận khoảng 30% một tháng hay hơn 300% một năm. Đây là mức lợi nhuận gần như không tồn tại trên thực tế.
- Lợi nhuận ổn định bất kể thị trường biến động
Do nguồn tiền của lợi nhuận thực chất lấy của các nhà đầu tư mới theo tỷ lệ có sẵn nên lợi nhuận của mô hình này luôn ổn định bất chấp thị trường đi lên hay xuống. Tuy nhiên một số mô hình Ponzi có thể làm giả tỷ lệ lợi nhuận biến động ngẫu nhiên để lừa nhà đầu tư.
- Hình thức đầu tư được giữ kín hoặc mô tả phức tạp
Để tăng độ uy tín cũng như dễ dàng lừa đảo những nhà đầu tư thiếu kinh nghiệm. Một mô hình Ponzi thường được mô tả phức tạp hoặc cao cả như “đầu tư vào hợp đồng tương lai”. “giao dịch ngoại hối theo phương pháp xxx”. Hoặc đơn giản hơn người sáng lập giữ bí mật về hình thức đầu tư mà không giải thích cụ thể. Làm như vậy sẽ gây khó khăn cho việc kiểm chứng lợi nhuận trên thực tế.
- Có hoa hồng nhiều tầng (đa cấp bậc)
Hình thức lừa đảo này phải có lượng lớn tiền đổ vào liên tục để duy trì hệ thống, mô hình này thường có hoa hồng hay ưu đãi cho việc giới thiệu người mới vào để mở rộng quy mô đầu tư. Chính vì vậy nhiều người biết rõ là lừa đảo nhưng vẫn dụ dỗ người khác tham gia để hưởng hoa hồng. Đa cấp rất khó phân biệt với tiếp thị liên kết nên thường núp bóng tiếp thị liên kết để lừa đảo.
- Sản phẩm rất tệ hoặc không tồn tại
Một cách dễ dàng nhận diện một mô hình kinh doanh có phải là Ponzi hay không đó là xem sản phẩm của họ. Do họ không phải là một công ty kinh doanh thật, nên sản phẩm sẽ không tồn tại hoặc sản phẩm cực kỳ tệ hại hay giá cao bất thường.
- Khách hàng rất khó rút tiền ra khỏi tổ chức
Tiền đầu tư của nhà đầu tư mới thực chất đã trở thành lợi nhuận cho tuyến trên của họ nên gần như không thể rút ra ngoài, họ buộc phải lừa đảo người mới để hoàn lại vốn đầu tư của mình.
HYIP là gì?
HYIP (High Yield Investment Program) có thể hiểu là đầu tư siêu lợi nhuận. Đây là hình thức đầu tư không yêu cầu người tham gia phải am hiểu về tài chính, bởi người dùng chỉ cần gửi tiền vào một bên nào đó và nhận lãi suất định kỳ.
Đầu tư HYIP thông thường sẽ mang lại lợi nhuận rất cao, cao hơn rất nhiều so với việc bạn gửi tiền vào tài khoản ngân hàng. HYIP cho phép bạn đầu tư kiếm tiền và sinh lợi nhuận theo tháng, ngày hoặc thậm trí theo giờ tùy quy định của mỗi site.
Về cơ bản, đầu tư vào các trang HYIP khá đơn giản, việc của bạn chỉ là mang tiền đầu tư vào trang HYIP rồi chờ ngày rút tiền về, bạn sẽ được hưởng lãi suất theo % quy định của trang đó. Lãi suất của các site HYIP thường rất cao.
Đầu tư HYIP thực chất là gì?
Bất cứ cơ hội đầu tư nào hứa hẹn lợi nhuận ở mức cao, dễ dàng, không rủi ro đều có dấu hiệu không trung thực.
Vì vậy, đa phần các HYIP là các kế hoạch Ponzi của những người tổ chức nhằm mục đích đánh cắp số tiền đã đầu tư của người dùng. Trong đó:
- Tiền từ các nhà đầu tư mới được lấy để trả lợi nhuận cho các nhà đầu tư ban đầu.
- Tiền không được đầu tư và không kiếm được lợi nhuận cơ bản thực tế nào.
- Tiền đầu tư mới, chỉ được sử dụng để trả cho những người đã tham gia lừa đảo sớm hơn.
Đương nhiên, không phải tất cả HYIP đều lừa đảo. Không nói đâu xa, trong crypto cũng có hình thức kiếm lợi nhuận tương đối ổn định từ 10 – 100% mỗi năm, như cung cấp thanh khoản cặp stablecoin để tham gia Liquidity Mining của một số giao thức.
Ví dụ: Cung cấp thanh khoản UST-USDT trên DFYN rồi staking LP token trên Dinoswap hoặc deposit UST trên Anchor để kiếm lợi nhuận 20% APY mỗi năm,…
Cung cấp thanh khoản cặp stablecoin trên Dinoswap với lợi nhuận gần 20%
Những điều trên có thể sẽ dễ dàng với nhiều bạn quen thuộc với Crypto. Thậm chí 10% – 20% lợi nhuận một năm các bạn còn chê ít, nhưng lãi suất đó hầu như đã cao hơn hết lãi suất tiền gửi của các ngân hàng.
Trong mắt nhiều người không quen thuộc với Crypto, mức lãi suất trên là một mức lãi suất hấp dẫn. Nếu có người làm hết mọi việc, họ chỉ cần gửi tiền và chờ nhận tiền lãi hàng tháng thì bạn nghĩ họ có chấp nhận?
Đương nhiên, lợi nhuận cao hơn vẫn có những rủi ro nhất định ví dụ, giao thức bị hack, giá UST & USDT lệch peg, tỷ giá đô la & VND,….
Có nên đầu tư HYIP không?
Như mình trình bày ở trên, không phải tất cả những ai đầu tư vào mô hình HYIP đều mất trắng. Vì nếu tất cả đều như vậy, kiểu đầu tư này đã không còn tồn tại đến bây giờ. Quan trọng là bạn phải hiểu nguồn lãi suất đó đến từ lâu, mô hình hoạt động của nó và những rủi ro liên quan xung quanh từ đó bạn có thể ra quyết định chính xác hơn việc có nên đầu tư vào dự án HYIP đó hay không.
Mặc khác, không bao giờ dồn vốn vào một kênh đầu tư HYIP, vì đa phần các HYIP là các mô hình ponzi, hoặc nếu không cũng là các mô hình đầu tư có rủi ro cao (thiểu số), nên nếu bạn dồn vốn “All in” một lần với hy vọng đổi đời, khả năng không nhỏ là bạn sẽ bị mất sạch tiền.
Ngoài ra, bạn cũng không nên vay vốn để đầu tư HYIP vì chúng tiềm ẩn quá nhiều rủi ro, nếu đi vay vốn để đầu tư, trong trường hợp xấu nhất bạn có thể mất tiền và mang nợ vào thân, ảnh hưởng xấu nhiều mặt tới bạn và những người xung quanh bạn.
Tổng kết
Mong rằng qua bài viết trên giúp các bạn hiểu được phần nào và hạn chế được các rủi ro đến với tài sản của các bạn. Các biến thể của chúng cực kỳ đa dạng và khó đề phòng, bạn có thể bị dính vào mô hình lừa đảo này mà không hề hay biết, nên trang bị kiến thức cho bản thân để phòng tránh là điều nên làm.
Source: Sưu tầm
Translator: Alex
Bài Viết Liên Quan
Erick
Hoàng Tuấn Anh
Minh Lưu
